/مصالحه در قصاص/
حجت‌الاسلام چیت‌سازیان:
مصلحت جامعه در اجرای قانون در نظر گرفته شود
«و لکم فی القصاص حیاه» معجزه بوده و از جامع‌ترین قوانین است

یک استاد دانشگاه با اعتقاد به این‌که نباید به طور مطلق در مورد خوب یا ناپسند بودن قصاص صحبت کرد، گفت: درست است که مصالحه همواره خوب است اما در زمینه‌ی قصاص و عفو باید به تناسب موارد ایجاد شده عمل کرد....

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی چیت‌سازیان درگفت‌وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) تصریح کرد: من دیدگاه مطلقی ندارم نسبت به این‌که قصاص خوب و ممدوح است یا این‌که برعکس مذموم است بلکه باید موارد را دید و به تناسب آن عمل کرد.

وی افزود: درست است که مصالحه همواره خوب است و در فقه گفته‌اند «الصلح سید العقود» یعنی صلح و سازش آقای همه عقود است و انسان‌ها اگر بنشینند در نزاع و اختلاف‌شان مصالحه کنند حتی بهتر از رجوع به دادگاه است چون که در دادگاه بالاخره قاضی باید پرونده را بررسی کند و بر اساس مستندات نظر بدهد اما اگر افراد بنشینند داور انتخاب کنند یا خودشان با هم کنار بیایند این به مراتب بهتر است.

این استاد دانشگاه یادآور شد: اخیرا دیدیم خانم آمنه بهرامی در آخرین لحظه از این‌که طرف مقابلش را قصاص کند و به چشمان او اسید بپاشند گذشت کرد و این کار پیام‌هایی داشت. این نشان می‌دهد که بعضی جاها انسان باید قصاص کند تا یک تنبه و هوشیاری برای مردم باشد اما بعضی جاها هم نه؛ اگر احساس کنیم افراد جری و گستاخ می‌شوند، اگر از آنها بگذریم همواره بنای‌شان بر این کار است نباید در این‌جا گذشت کرد.

وی با اشاره به آیه «و لکم فی القصاص حیاه» افزود: خیلی از مفسران می‌گویند این آیه از معجزات قرآن است. هم از جنبه‌ی ادبی که در مختصرترین عبارت معنا را بیان کرده و هم از نظر قضایی و حقوق کیفری که جامع‌ترین قانون را فرموده و هم زیبایی کلماتی که در آن به کار رفته است. این‌که می‌گوید قصاص حیات و زندگی است؛ یعنی وقتی کسی قصاص می‌شود حیاتی به کالبد جامعه می‌بخشد. نه این‌که کسی بگوید من قصاص کردم و دیگری از بین رفت چون درست است با قصاص یک نفر از بین می‌رود اما برای مردم و جامعه زندگانی است؛ چون تنبه و هوشیاری پیدا می‌کنند که متعرض جان اعضای جامعه نشوند و آنها را به خطر بیندازند.

چیت‌سازیان تاکید کرد: درست است که نوعا مصالحه را امر خوبی می‌بینیم اما بعضی جاها و به تناسب موضوع و مصلحت، فرد باید از حق خودش در زمینه‌ی قصاص استفاده کند.

وی افزود: در این زمینه برای واکنش‌های بین‌المللی وقعی قائل نیستیم؛ چون ما قانون اسلامی را که رعایت می‌کنیم ممکن است بعضی ‌ها از خیلی مسائل خوش‌شان نیاید. شما نگاه کنید در نروژ جوانی آمد بالغ بر 90 نفر را ترور کرد. حالا قانون‌شان می‌گوید این را چند سال زندانی کنیم. مگر عقل این را قبول می‌کند؟ قوانین کشورها قبول می‌کنند؟ خود نروژی‌ها هم به دردسر افتاده‌اند، می‌گویند این فرد این همه آدم را کشته ما فقط او را زندانی کنیم؟ اصلا عدالت و فطرت انسان‌ها این را می‌گوید؟ لذا غربی‌ها باید در قوانین‌شان بازنگری کنند.

وی ادامه داد: اما قوانین اسلامی بر مبنای وحی است و شالوده وحی بنیان‌گذار قوانینی مانند قصاص است. لذا اعتراضات اینها اعتراضاتی دور از منطق و عقل است.

این استاد دانشگاه گفت: قانون اسلام را که اجرا می‌کنیم مصالح جامعه را هم می‌سنجیم و بر اساس مصالحی که قاضی یا مثلا رییس قوه‌ی قضاییه در نظر می‌گیرد قانون اجرا می‌شود اما این‌که دیگران بخواهند در کار ما دخالت کنند دخالت‌شان بی‌مورد است.